Een zee van opportuniteiten in gevaar!

Visserij en aquacultuur (het kweken van eetbare producten uit het water) zijn belangrijke activiteiten, zowel op economisch vlak als met het oog op wereldwijde voedselzekerheid. Voor de zeevisserij is de opbrengst tussen 1950 en 1990 meer dan verviervoudigd. Sindsdien is dit cijfer vrij stabiel gebleven, zowel op wereldschaal als binnen de verschillende landen.  Dit komt doordat de we sinds de jaren 1990 de zogenaamde ‘visserijpiek’ hebben bereikt: visbestanden worden kwetsbaar en visquota worden in sommige regio's overschreden, wat leidt tot minder vis in de zee en dus ook in de netten. 

Aquacultuurproductie – verzesvoudigt sinds 1990 – lijkt ook te stagneren, met een lichte groei voor wieren, schaal- en schelpdieren en stabiele cijfers voor vissoorten. België volgt qua visserij de stabiele tot dalende trends. Op vlak van aquacultuur is er slechts één project actief, waar vooral mosselen geteeld worden. Visteelt is verboden in het Belgische deel van de Noordzee. 

In grote delen van de wereld staan vispopulaties – of ‘stocks’ in het jargon - door overbevissing zwaar onder druk. Dit brengt de duurzaamheid van de sector in gevaar. Niet-duurzame visserij en aquacultuur hebben vele directe en indirecte negatieve gevolgen voor onze biodiversiteit en de mariene ecosystemen. Zo hebben de gebruikte visserijmethoden (denk aan sleepnetten) een destructief effect op de zeebodem, en zorgen de aquacultuurvijvers voor ongewenste vervuiling van hun omgeving. De destabilisatie en verstoring van de voedselketens heeft dan weer ernstige gevolgen voor de ecosystemen. Met de stijgende vraag naar vis-, schaal- en schelpdierenproducten zullen deze negatieve gevolgen alleen maar toenemen. 

Er bestaan oplossingen, denk maar aan de invoering van methoden voor de certificering en etikettering van maritieme producten (onder voorbehoud van adequate controles) en de bewustmaking van consumenten over hun keuzes. Het is belangrijk deze oplossingen verder uit te werken en te omarmen. De gezondheid van onze oceanen en mariene ecosystemen is immers essentieel voor onze eigen gezondheid.